Onze specialisten
Weet u al welk type specialist u nodig heeft? Vind ze gemakkelijk via ons overzicht.
Aftrekposten
Leestijd: 5 minuten
Aftrekposten en erfbelasting
Rondom de erfbelasting en aftrekposten bestaan verschillende soorten vragen. Sommige gaan over de erfbelasting zelf, andere hebben we de erfenis of de erfbelasting als aanleiding, maar gaan over de inkomstenbelasting. We hebben deze vragen op deze pagina gebundeld.
Aftrekbare kosten voor de erfbelasting
Alleen bepaalde kosten die gemaakt zijn rond de uitvaart van de erflater mogen worden afgetrokken van de waarde van de nalatenschap in de aangifte erfbelasting. Dit zijn aftrekposten. Het gaat om de volgende kosten:
- Kleding voor en verzorging van de overledene
- Rouwadvertenties, bloemen, condoleanceregister en (verzendkosten voor) rouwkaarten en bedankkaarten
- Urn of kist, graf of andere rustplaats, grafsteen en plaatsen grafsteen
- Koffietafel
- Huur van de aula
- Kerkdienst (huur en kosten sprekers) tot 1 jaar na het overlijden
Is een deel van de uitvaartkosten gedekt door een uitvaartverzekering? Verminder de uitvaartkosten dan met het bedrag dat door de verzekeringsmaatschappij is uitgekeerd. Als de verzekeringsmaatschappij meer betaalt dan de werkelijke kosten voor de begrafenis of crematie, moet je dit extra bedrag opgeven in de aangifte erfbelasting.
Grafrechten zijn dus wel aftrekbaar voor de erfbelasting, maar notariskosten of andere kosten voor de afwikkeling van de nalatenschap zijn niet aftrekbaar voor de erfbelasting. Let op: deze kosten zijn wel een schuld van de nalatenschap en komen dus in mindering op de omvang van de nalatenschap die geldt voor de onderlinge verdeling tussen de erfgenamen, of bijvoorbeeld voor het bepalen van de legitieme portie. Zie hiervoor deze pagina voor meer informatie.
Is erfbelasting aftrekbaar?
De vraag of erfbelasting aftrekbaar is, gaat over de inkomstenbelasting.
Erfbelasting is een belasting die je betaalt als je een erfenis ontvangt, of een legaat. De belasting zelf is niet aftrekbaar in de inkomstenbelasting, dat wil zeggen: het is geen aftrekpost, maar bepaalt wel de hoogte van uw vermogen in box 3.
De ontvangen erfenis of het legaat heeft natuurlijk wel invloed op uw aangifte inkomstenbelasting: uw vermogen wordt groter (tenzij u per saldo schulden heeft geërfd en u de erfenis ‘zuiver’ heeft aanvaard). Alleen de netto-verkrijging telt mee voor de bepaling van uw vermogen (box 3).
Dus als u een erfenis krijgt en u hierover belasting moet betalen, dan mag u het bedrag van de erfbelasting wel aftrekken van het bedrag dat u gekregen heeft uit de nalatenschap, voordat u het bij uw eigen vermogen optelt.
Een (versimpeld) voorbeeld
- U erft € 100.000 uit de nalatenschap van uw moeder
- Hierover moet u € 8.000 erfbelasting betalen
- Uw netto-verkrijging is dus € 92.000
- Deze € 92.000 wordt onderdeel van uw vermogen. U telt dit op bij uw vermogen als u aangifte inkomstenbelasting doet.
Als u wel al een erfenis heeft ontvangen, maar nog geen erfbelasting betaald heeft, dan mag u rekening houden met het bedrag dat u aan erfbelasting moet betalen: uw belastingschuld. U trekt deze erfbelastingschuld af van de waarde van uw bezittingen. Dit mag ook als u nog geen aanslag heeft ontvangen voor de erfbelasting.
Aftrekbaarheid schenking erfenis aan een goed doel?
Wij kregen de volgende vraag, die wel over aftrekposten gaat en over een erfenis, maar uiteindelijk gaat over de inkomstenbelasting.
“Mijn broer en ik erven allebei de helft van het vermogen van onze vader. Ik zou zelf graag een deel doneren aan een goed doel, met ANBI-status. Kan ik daar belastingvoordeel mee behalen? Of kan dat alleen als de erflater (mijn vader) dat in een testament had laten vastleggen?”
U kunt inderdaad een belastingvoordeel behalen met het schenken aan een goed doel met een ANBI status (ANBI staat voor Algemeen Nut Beogende Instelling; dit is een status die de belastingdienst vaststelt).
Als vader al is overleden, staat deze vraag los van de nalatenschap van vader en is dus ook niet relevant voor de erfbelasting over de nalatenschap van vader. Het is dan de beslissing van degene die erft, in dit voorbeeld de zoon. De zoon schenkt dan dus aan het goede doel. Dit kan:
- In de vorm van een eenmalige schenking. Deze is niet belast met schenk- of erfbelasting. Een eenmalige schenking is beperkt aftrekbaar voor de inkomstenbelasting (boven een drempelbedrag en tot een maximum, afhankelijk van het belastbaar inkomen van de schenker).
- In de vorm van een periodieke schenking. Deze is ook niet belast met schenk- of erfbelasting, maar kunt u onder voorwaarden wel aftrekken van de inkomstenbelasting.
De voorwaarden voor de aftrekbaarheid van een gewone gift zijn:
- U doet de gift aan een goed doel dat de ANBI-status heeft (dit kunt u checken bij de belastingdienst);
- U doet de gift vrijwillig (het is geen verplichte bijdrage aan bijvoorbeeld de kerk);
- De gift mag niet contant gedaan zijn en u krijgt er niets voor terug.
- U kunt bewijzen dat u de gift gedaan heeft (bijvoorbeeld door de afschrijving van uw bankrekening).
De voorwaarden voor aftrekbaarheid van een periodieke schenking zijn:
- U doet de gift aan een goed doel dat de ANBI-status heeft;
- De gift geldt voor een periode van minimaal 5 jaar, steeds voor hetzelfde bedrag en aan dezelfde instelling;
- U heeft de gift vastgelegd in een notariële akte of in een overeenkomst met het goede doel die aan de voorwaarden van de belastingdienst voldoet. Hierin moet ook staan wanneer de jaarlijkse gift stopt.
- De gift mag niet contant gedaan zijn en u krijgt er niets voor terug.
Als u aan deze voorwaarden voldoet, is de gift aftrekbaar (check het jaarlijks maximum op de website van de Belastingdienst).
Als vader uit de vraag nog leeft, dan zou hij zijn testament nog kunnen wijzigen, als hij dat wil. Hij zou dan een legaat kunnen maken aan het goede doel – in samenspraak met kinderen en ten laste van hun erfdeel. Dat legaat is dan niet belast met erfbelasting (terwijl hun eigen verkrijging wél belast is met erfbelasting).
U leest meer over nalaten aan een goed doel op deze pagina.
Op onze website staan ook een aantal goede doelen vermeld, met daarbij de contactgegevens voor nalaten en schenken. U kunt op die manier contact opnemen voor zo’n periodieke schenking.
Gebruik onze keuzehulp
Beantwoord een aantal vragen om er achter te komen welke specialist u nodig heeft in uw traject.
Dit duurt ongeveer 3 minuten.
Auteur Marije de Rooij-Stevenhaagen
Marije de Rooij is familie-adviseur en mediator. Als mediator richt zij zich op uiteenlopende familiezaken, waaronder kwesties rond nalatenschappen en familiebedrijven. Ook begeleidt zij gesprekken tussen familieleden die voor een ingewikkelde juridische of zakelijke kwestie staan en juist een conflict willen voorkomen.
Het Familiediner: “Een ex-moeder bestaat niet”
Al 25 jaar probeert het programma Het Familiediner familieruzies op te lossen — soms met succes, soms niet. Maar wat [...]
De Telegraaf: de wrange nalatenschap van de dood
Erfenissen in samengestelde gezinnen leiden vaak tot conflicten. Nalatenschapsmediation kan helpen om ruzies te voorkomen [...]
Spraakmakers, NPO Radio 1: testamenten steeds complexer
Testamenten worden steeds complexer door veranderende familiebanden en digitale nalatenschappen. Lucienne van der Geld legt [...]
Veelgestelde vragen
Hoe kan ik mijn legitieme portie opeisen?
Hoe weet ik of er een testament is?
Kan ik een schenking door mijn vader voorkomen?
Kan ik mijn kind onterven?
Krijg ik iets uit de erfenis van mijn overleden broer?
Mag ik een andere rente op de schuld aan mijn kinderen afspreken?
Op welke informatie heeft een legitimaris recht?
Vruchtgebruik: wie moet de erfbelasting betalen?
Wanneer wordt een erfenis uitbetaald?
Wanneer wordt een testament voorgelezen of geopend?
Wat gebeurt er als ik de erfenis van mijn moeder verwerp?
Wat is een codicil?
Wat is een erflater?
Wat zijn de kosten voor het laten opmaken van een testament?
Wel of geen erfgenaam zijn
Welke rente geldt over de legitieme portie?
Wie erft als mijn kinderen verwerpen?
Wie zijn de erfgenamen bij het overlijden van een alleenstaande?
Wie zijn de erfgenamen bij het overlijden van een broer of zus?