Onze specialisten
Weet u al welk type specialist u nodig heeft? Vind ze gemakkelijk via ons overzicht.
Goede doelen hebben in de erfbelasting een speciale positie: als ze aan bepaalde voorwaarden voldoen, hoeven zij geen erfbelasting te betalen over erfenissen en legaten die zij krijgen. Hoe dat werkt, leest u hieronder.
Leestijd: 5 minuten
Als een goed doel een zogeheten ANBI of SBBI is, dan hoeft het geen erfbelasting te betalen als het een erfenis krijgt. Het maakt niet uit of het een legaat betreft of een erfdeel (dan is het goede doel erfgenaam). De erfbelasting over dat wat het goede doel krijgt uit de erfenis, is nul.
Een ANBI en een SBBI zijn instellingen die een algemeen nut dienen, of een sociaal belang (ANBI staat voor Algemeen Nut Beogende Instelling en SBBI voor Sociaal Belang Beogende Instelling). Een goed doel kan deze status toegekend krijgen als ze zich bijna helemaal inzetten voor het algemene belang. Hier zijn specifieke eisen voor, die de belastingdienst controleert. Of een instelling als ANBI is aangemerkt, kunt u nagaan op de website van de Belastingdienst.
Als een stichting bijvoorbeeld ook een persoonlijk belang dient (zoals het verhuren van onroerend goed tegen een te lage prijs), dan is deze geen ANBI. Verenigingen zoals sport- of toneelverenigingen zijn meestal geen ANBI. Zij kunnen misschien wel als SBBI worden aangemerkt, vanwege het sociale belang dat zij dienen. De Belastingdienst publiceert helaas niet of een instelling wordt aangemerkt als SBBI.
Een tweede eis voor het toepassen van de vrijstelling, is dat er in het testament niet een voorwaarde gekoppeld mag zijn aan de verkrijging die juist weer een persoonlijk belang dient. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een legaat van een kunstcollectie onder de voorwaarde dat één van de schilderijen bij een familielid thuis aan de muur moet hangen.
Of het benoemen van een goed doel in uw testament ook erfbelasting bespaart, hangt van de precieze situatie af. Vaak is dat wel het geval. Voor deze vergelijking is natuurlijk de vraag waar de erfenis heen zou gaan zónder dat een goed doel benoemd wordt.
Als u een partner heeft en een vermogen dat lager is dan de vrijstelling dan zou uw partner ook geen erfbelasting betalen bij uw overlijden. In die situatie is er dus geen sprake van een besparing. In veel andere situaties is dat wel het geval. Als er geen partner of (klein)kinderen zijn, loopt het verschil al snel op: de vrijgestelde bedragen voor anderen zijn laag en de tarieven zijn hoger. Voor iedereen die geen partner, kind of kleinkind is, is het tarief van de erfbelasting namelijk 30%, oplopend tot 40%.
Zie voor de precieze vrijgestelde bedragen en tarieven in het hoofdstuk over erfbelasting.
Weet u al welk type specialist u nodig heeft? Vind ze gemakkelijk via ons overzicht.
Een paar voorbeelden laten zien hoe de erfbelasting uitpakt in verschillende situaties.
De bedragen zijn gebaseerd op een overlijden in het jaar 2021.
Goed doel krijgt een ‘kindsdeel’
Moeder heeft 3 kinderen. Zij heeft geen partner meer. De nalatenschap van moeder bedraagt 480.000 euro. Zij overweegt een deel aan een goed doel na te laten, alsof dat een vierde kind is.
De 3 kinderen erven samen, ieder 1/3e, dus 160.000 per persoon. De erfbelasting is 14.868 per persoon, dus in totaal 44.604 euro.
De 3 kinderen zijn erfgenaam, het goede doel krijgt een legaat ter grootte van een kindsdeel. Ieder krijgt dus 1/4e: 120.000. De erfbelasting per kind is 9.871 euro. Het goede doel betaalt geen erfbelasting.
Het totaal aan erfbelasting is 29.613 euro.
In dit voorbeeld zou het verschil in erfbelasting dus bijna 15.000 euro zijn. Uiteraard is het wel zo dat de kinderen ook minder vermogen uit de nalatenschap erven.
Goed doel, broers en zussen
Ans is 85. Zij heeft geen kinderen of partner. Haar 4 broers en zussen leven allemaal nog. Haar vermogen is 500.000 euro, inclusief de inboedel ter waarde van 50.000.
Ans overweegt een goed doel te benoemen als erfgenaam. De inboedel zou dan voor de broers en zussen zijn.
De 4 broers en zussen erven samen alles. Ieder krijgt 125.000. De erfbelasting is 36.826 per persoon, dus in totaal 147.304.
Het goede doel is erfgenaam en erft 450.000. De broers en zussen erven samen de inboedel, ieder ter waarde van 12.500. De erfbelasting is 3.076 persoon. Het goede doel hoeft geen erfbelasting te betalen. De totale erfbelasting is 12.304 euro.
Het verschil in erfbelasting zou hier 135.000 euro bedragen.
De daadwerkelijke erfbelasting en eventuele besparingsmogelijkheden zijn afhankelijk van de feitelijke situatie. Ook spelen er natuurlijk veel meer overwegingen mee bij de afweging of u iets aan een goed doel wilt nalaten. Verder kan schenken aan een goed doel, dus tijdens uw leven, ook interessant zijn als u toch iets wilt nalaten aan een bepaalde instelling. De besparing van belasting is dan mogelijk hoger wegens de ‘giftenaftrek’. Of dat voor u aantrekkelijk is, hangt af van uw fiscale situatie en van uw andere overwegingen.
De mogelijkheden en afwegingen kunt u bespreken met een notaris of een estate planner. Ook kunt u met het goede doel zelf bespreken wat uw wensen zouden zijn en hoe dat vorm te geven is. Daar leest u hier meer over.
Zie voor meer informatie hierover ook: Erfenis nalaten een goed doel: hoe doe je dat?
Beantwoord een aantal vragen om er achter te komen welke specialist u nodig heeft in uw traject.
Dit duurt ongeveer 3 minuten.
Marije de Rooij is familie-adviseur en mediator. Als mediator richt zij zich op uiteenlopende familiezaken, waaronder kwesties rond nalatenschappen en familiebedrijven. Ook begeleidt zij gesprekken tussen familieleden die voor een ingewikkelde juridische of zakelijke kwestie staan en juist een conflict willen voorkomen.
All Shall Be Well is een ontroerend en genuanceerd portret over liefde, verlies en veerkracht en illustreert op delicate [...]
In een Radar-uitzending in maart 2010 is aandacht besteed aan de erfbelasting die betaald moet worden, terwijl het vermogen [...]
In deze serie vragen we bekende Nederlanders wat ze willen doorgeven aan de volgende generatie en wat ze nog willen [...]