In een spagaat tussen je partner en je kinderen
‘Feitelijk zadel je je naasten op met gedoe na je overlijden, als je een samengesteld gezin hebt en niets regelt. Ik zie het als een gebaar van liefde om dat wel te doen.’ Pauline Schonewille, mediator, merkt dat mensen een drempel ervaren om de nalatenschap te bespreken. ‘Terwijl er veel praktische oplossingen zijn die recht doen aan wat je nieuwe partner en je biologische kinderen voor je betekenen.’
Paulines bedrijf Familie-Zaken is gevestigd in hartje Deventer. ‘In een historisch pand, met lekkere koffie in mooie kopjes. Ik vind het belangrijk dat mensen zich hier fijn voelen,’ zegt Pauline. Ze neemt ons mee in een casus die voorbijkwam in haar praktijk.
Ineens zijn ze het niet meer eens
Bert-Jan en Janine hebben beiden een huwelijk achter de rug, als ze dolverliefd op elkaar worden. Bert-Jan heeft al een dochter, Lotte, en het stel besluit na verloop van tijd om te gaan samenwonen. Als Janine ook nog zwanger wordt, is hun geluk compleet. Het is ook het moment om na te denken over de dingen die moeten worden geregeld. Een daarvan is het opstellen van een testament, daar zijn ze het over eens. Een samengesteld gezin is immers niet standaard.
Op een zeker moment gaan ze ervoor zitten en het eerste wat Bert-Jan zegt is: ‘Ik wil dat het schilderij boven de bank naar Lotte gaat.’
Janine voelt zich overvallen. Ze vindt het schilderij niet per se mooi, maar ze weet dat het stevige waarde heeft. Hadden ze niet bedacht dat ze over en weer vruchtgebruik zouden genieten? Wat betekent dit voor andere zaken die waarde hebben? Bovendien, Janine heeft Bert-Jans tweede kindje in haar buik. Wil hij haar dan niet goed verzorgd achterlaten?
Bert-Jan legt haar uit dat hij zich verantwoordelijk voelt voor zijn dochter. ‘De echtscheiding was afschuwelijk voor Lotte en ik wil dat ze weet dat ze belangrijk voor me is.’
Janine ziet intussen al voor zich hoe ze met Bert-Jans ex-partner in gesprek moet over zijn auto en andere zaken, als Bert-Jan iets overkomt. Lotte is tenslotte minderjarig.
Loyaliteitsprobleem
‘Gescheiden ouders met kinderen uit een eerdere relatie zitten vaak met een enorm loyaliteitsprobleem wanneer ze een testament moeten opstellen,’ legt Pauline uit. ‘Op zo’n moment komt de vraag “wie heeft welke plek?” centraal te staan. Wat is belangrijk voor je partner en voor je biologische kinderen? Het laatste wat je wil is dat er na je overlijden verdeeldheid ontstaat tussen de mensen die je het meest liefhebt.’
Pauline legt Bert-Jan en Janine uit dat die spagaat normaal is: ‘De biologische ouder heeft vaak geen idee hoe belangrijk zijn of haar plek is, maar ook hoe ingewikkeld dat ligt. Iedereen kijkt naar die persoon. Ja, ook later, als de kinderen al volwassen zijn.’
Tegelijk is het ook heel normaal dat Janine bezorgd is. Zij voelt zich er schuldig over dat ze haar eigen kind belangrijker zou maken dan haar stiefdochter Lotte.
Juist omdat het emotioneel zo gevoelig ligt én het ingewikkeld is, hielp mediation Bert-Jan en Janine er samen goed uit te komen. Pauline hielp Bert-Jan en Janine om te kijken wat ze allemaal zouden willen en waar ze bezorgd over zijn. Waar liggen bijvoorbeeld de zorgen van Janine als het gaat om de moeder van Lotte? En wat kan er vastgelegd worden zodat Janine zich geen zorgen hoeft te maken en Bert-Jan weet dat het goed geregeld is voor Janine, hun kind én Lotte?
Lotte is nu nog jong, maar ook de uitvaart vraagt aandacht. Pauline adviseert ouders met een samengesteld gezin om op te schrijven hoe ze bij overlijden het afscheid zouden willen. ‘Ga er een keer voor zitten met je partner en je kinderen. Deel je wensen op papier uit (ook aan de andere ouder van minderjarige kinderen) en drink er een borrel op. Dat geeft rust voor iedereen.’
