
Wanneer nalatenschapsmediation?
Eenvoudig tot complex
Nalatenschapsmediation is in veel verschillende situaties een geschikte manier om tot de oplossing of het voorkomen van een conflict te komen. Dit kunnen complexe situaties zijn, of eenvoudigere situaties. In een eenvoudiger geval kan de mediation of de begeleiding van het gesprek ook beperkt in tijd zijn, terwijl in een complexe situatie vaak meer tijd nodig is om tot een oplossing te komen.
Hieronder zijn voorbeelden genoemd van situaties waarin nalatenschapsmediation uitkomst kan bieden, zowel vóór als na overlijden.
Na overlijden
Mediation na overlijden noemen we ook wel postnalatenschapsmediation. In deze situaties is er vaak, maar niet altijd, al een conflict. Doel van de mediation is dan het conflict te beëindigen, door een oplossing te vinden die voor iedereen werkt.
Meestal gaan deze conflicten over de verdeling van de nalatenschap, en is het de executeur, een van de erfgenamen of een adviseur die het initiatief neemt tot mediation.
Een aantal voorbeelden van situaties waar mediation na het overlijden een uitkomst kan bieden:
- De erfgenamen leggen het testament op een verschillende manier uit. De tekst lijkt helder, maar doordat de levenssituatie sterk veranderd is sinds het testament gemaakt is, is er toch discussie over. “Dit kan vader niet bedoeld hebben”.
Door een mediationproces aan te gaan, kunnen de betrokkenen voorkomen dat een gang naar de rechter nodig is. Op deze manier hebben zij zelf invloed op de oplossing die gekozen wordt. - Moeder is na het overlijden van haar echtgenoot een nieuwe relatie aangegaan, met haar jeugdliefde. Zij heeft dit nooit aan de kinderen verteld, maar heeft haar nieuwe liefde wel in haar testament opgenomen: ze heeft haar huis aan hem gelegateerd. Het ouderlijk huis, wat een van de kinderen ook wel zou willen uit de nalatenschap… Verwarring, emoties, onenigheid. Met mediation kan naar een oplossing gezocht worden.
- Een van de kinderen is onterfd, waar zowel het onterfde kind als de andere kinderen moeite mee hebben. Wat nu? Vaders wil respecteren, zoals een van de kinderen wil? Of toch een andere manier vinden om de erfenis te verdelen?
Er zijn emotioneel en financieel waardevolle spullen al voor overlijden aan een dochter gegeven of toegezegd. Dit ligt nergens vast. Een andere dochter had een deel van deze spullen ook graag willen krijgen. Het testament zegt er niets expliciets over, maar de kinderen erven wel samen de inboedel. De kinderen willen er onderling geen ruzie over krijgen, maar omdat het zo gevoelig ligt, is het lastig daar zelf uit te komen. Helemaal omdat juist de andere dochter intensief voor de ouders gezorgd heeft in de laatste fase van hun leven. Met hulp van een nalatenschapsmediator willen zij tot een verdeling komen die voor beiden goed voelt, zodat dit niet tussen de zussen in blijft staan.
Geen antwoord kunnen vinden op uw vraag? Neem contact op met onze specialisten.
Vóór overlijden
Bij mediation voor overlijden spreken we ook van prenalatenschapsmediation. Deze vorm van mediation is er meestal op gericht om conflict rond het overlijden te voorkomen. Vaak wordt de aanzet gegeven door de erflater: degene die nadenkt over zijn of haar eigen overlijden en welke eventuele moeilijke situatie dan zouden kunnen ontstaan. Een ouder of een stiefouder, bijvoorbeeld. Of juist iemand zonder kinderen en met broers en zussen.
Bij prenalatenschapsmediation willen de deelnemers afspraken maken over een dergelijke moeilijke situatie rond het toekomstige overlijden. Juist om ruzie te voorkomen, of om een al sluimerend conflict niet te laten verslechteren of zelfs op te lossen.
Voorbeelden van situaties waar mediation voor het overlijden goed kan werken:
- Er is een familiebedrijf. Niet alle kinderen kunnen met de zaak verder. De ouders willen in harmonie goede afspraken over de opvolging, zowel op zakelijk gebied als op familiegebied.
- Ook in het familiebedrijf: de volgende generatie is al betrokken in het familiebedrijf, en er is spanning tussen de ouders, de opgevolgde kinderen in het bedrijf en de andere kinderen. Hoe willen de ouders met hun nalatenschapsplanning omgaan? Welke problemen dreigen tussen de kinderen onderling, of met de langstlevende ouder en zouden voorkomen kunnen worden door middel van een goed gesprek onder neutrale begeleiding?
- Een samengesteld gezin: de echtgenoten hebben allebei kinderen uit hun eerdere huwelijk. Samen hebben zij ook nog een kind gekregen. De vrouw heeft veel meer vermogen dan de man. Beiden zouden graag alle kinderen gelijk behandelen, dus de stiefkinderen mee laten erven. Als dit zonder meer gedaan wordt en pas na het overlijden duidelijk wordt, kan dit leiden tot scheve ogen bij de kinderen uit het eerste huwelijk van de vrouw. Met nalatenschapsmediation kan ruzie hierover voorkomen worden.
- Vader en dochter verschillen zodanig van mening over de manier van leven van de dochter, dat hij haar wil onterven. Moeder wil dit voorkomen. Met hulp van een nalatenschapsmediator kan naar een andere oplossing gezocht worden, in gesprek met hen alle drie.
- Moeder wordt ouder en wil een levenstestament laten maken. Zij wil een gesprek aangaan met haar kinderen over wensen rond haar levenseinde en andere onderwerpen, zoals wie haar zal vertegenwoordigen als zij zelf haar wil niet meer kan bepalen. Moet het oudste kind dat doen, of juist de jongste, die in de financiële dienstverlening werkt? Of een buitenstaander om niet nog meer onderling gedoe te krijgen?
Vragen? Advies?
Heeft u twijfels of nalatenschapsmediation in uw situatie zinvol is? Of zou u graag een mediator inschakelen, maar zijn uw familie nog niet zover? Neemt u dan gerust contact op, direct met een van onze nalatenschapsmediators of via het contactformulier. We denken graag met u mee.
Voor een overzicht van de bij ons aangesloten mediators die zich in het erfrecht en nalatenschappen gespecialiseerd hebben, kunt u onderaan deze pagina terecht, of op de specialisten pagina.